آتش ورهرام در یزد چگونه پس از ۱۵۰۰ سال هنوز روشن است؟

در شهر یزد آتشی وجود دارد که ۱۵۰۰ سال است خاموش نشده است و همچنان می سوزد؛این آتش ورهرام نام دارد که به معنای آتش پیروزی است.
کسی که مسئول روشن نگه داشتن آتش است هیربد نام دارد، وی روزانه در چند نوبت با افزودن تکه های چوب خشک که مقاوم تر از تکه های دیگر است
این آتش را روشن حفظ می‌کند.

بازدیدکنندگان می توانند این آتش را از پشت شیشه ببینند؛چرا که نفس های آدمی نباید با آتش پاک تماس پیدا کند حتی نگهبان مخصوص هم با پوشاندن صورت با نقابی به نام پدام ، که بر روی دهان و بینی قرار می گیرد به این آتش نزدیک می شوند.

یزد همیشه یکی از ارکان ایجاد صلح و آرامش بوده است. شاید یکی از دلایل آن هم وجود کویر بی انتهایی است که دور این شهر را فرا گرفته و آرامش خود را به شهر یزد و مردم عزیز این شهر اعطا کرده است.وقتی که گردشگران داخلی و خارجی به این شهر سفر می کنند، به غیر از جاذبه های دیدنی آن که زبان زد دنیا است، به آرامش حاکم بر این شهر نیز اشاره می کنند. آتکشده شهر یزد یکی از مکان های دیدنی در شهر یزد است که علاوه بر آرامشی که در افراد ایجاد می کنند دارای پیشینه تاریخی هم می باشد.

ابن بنای ارزشمند در شهر یزد یکی از جاذبه های دیدنی است که هنگام سفر به این شهر نباید آن را فراموش کنید. آتش که نماد پاکی است در این آتشکده که از اهمیت بالایی هم برخوردار است قرار گرفته و به همین دلیل این مکان، با نام آتشکده ی وَرهُرام شناخته می شود. این آتشکده از اوایل دهه ۴۰ برای بازدید عموم باز بوده و در سال ۱۳۷۸ در لیست فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است. ساختمانی که هم اکنون آتش ۱۵۰۰ سال یزد در آن قرار دارد در سال ۱۳۱۳ توسط یکی از سرمایه داران یزدی به نام همابائی در قطعه زمینی از سوی چند تن از یزدی ها به نام امانت که به یاد فوت پدرشان به امانت گذاشته شده بودند، ساخته شد. ارباب جمشید امانت، سرپرستی و نظارت ساخت این بنا را بر عهده داشت. وی در خاطرات خود این گونه نوشته است: چهار بار با کشتی های بخار بر روی آب‌های خروشان اقیانوس هند و یک بار پیاده و با شتر در ریگزارهای بلوچستان ایران و پاکستان رفتیم تا سرانجام انجمن پارسیان هند پرداخت هزینهٔ ساختمان آتش ورهرام یزد را پذیرفت.

این بنای تاریخی دارای ارتفاعی حدود ۲۱ متر از سطح زمین می باشد و در حیاط بزرگی که درختان سرسبز سرو و کاج آن را پوشانده است واقع می باشد. نگاره های زیبا و سرستون های سنگی در این بنا توانسته است که به آن جلوه ای خاص ببخشد. روبروی این بنا حوض آبی قرار دارد. از خصوصیات بارز آتشکده ها این بوده که در کنار آب قرار گرفته بوده اند.

سه آتش در این بنای تاریخی وجود داشته است که به دلیل قدمت و شکوهی که داشته اند به آنها آتش ورهرام به معنای (آتش پیروزی) می گفته اند. قدمت این آتش ها بیش از ۱۵۰۰ سال است، که همین موضوع دلیلی شده تا اهمیت آتشکده ی یزد به نسبت دیگر بناهای تاریخی این شهر افزایش یابد. یکی از آداب خاصی که هنگام بازدید از این آتش باید رعایت شود به طور مثال این است که هیچ کس نباید در این آتش بدمد و آن را آلوده نماید. حتی نگهبان این آتش ۱۵۰۰ ساله باید با نقاب مخصوصی به نام پدام که بر روی دهان و بینی خود قرار می دهد به آتش نزدیک شود. کسی که مسئولیت روشن نگه داشتن آتش آتشکده است، هیبرد نامیده می شود. وی روزانه در چند نوبت با افزودن قطعه ای چوب خشک که مقاوم تر از سایر چوب ها، همچون چوب بادام و زردآلو است؛ این آتش را حفظ می کند. روشن ماندن این آتش برای همه گردشگران جذاب است، آن ها در حالی که از پشت شیشه جام حاوی آتش را می بینند مقداری از بوی آن را نیز استشمام می کنند.

در سالیان دور در سده ی دهم میلادی، آتشی به منظور در امان ماندن از دست بیگانگان به شهر یزد آورده شد و در آتشکده بزرگ نگهداری گذارده شد. حدود سال ۴۹۶ شمسی بود که این آتشکده به دست افرادی نامعلوم تخریب شد و از بین رفت. مردم شهر یزد برای حفاظت از این آتش آن را در غاری که بین شهر عقدا و پارس بانو بود بردند و پنهانش کردند. این آتش به مدت ۳۰ سال در این غار نگهداری شد. اما برای اینکه بتوانند از این غار محافظت کنند مردم شهر یزد آن را به مدت ۲۰۰ سال، از این روستا به روستایی دیگر منتقل می کردند تا به دست بیگانگان نیفتد. در سال ۷۲۷ شمسی در نزدیکی شهر اردکان، روستایی به نام ترک آباد ایجاد شد و این آتش ارزشمند به آنجا منتقل شد و به مدت ۳۰۰ سال در آنجا قرار گرفت. اما با آغاز از هم گسیختگی روستای ترک آباد، این آتش به شهر شریف آباد منتقل شد. در حدود سال ۱۱۵۹ آتش ۱۵۰۰ ساله دوباره به یزد رسید و در محله دستوران یزد (کوی موبدان)، به صورت پنهانی در خانه یکی از بزرگان این شهر پنهان شد. سرانجام در محل کنونی، در خیابان آیت الله کاشانی یزد محل مشخصی برای آن در نظر گرفته شد و برای همیشه این آتش مقدس در آن مستقر شد. این آتش مقدس ۱۵۰۰ ساله، سالانه گردشگران زیادی را به سمت خود و استان یزد جذب می نماید.