احکام شرعی فالگیری و دعانویسی سحر و جادو

برخی می گویند فالگیری و سحر و جادو را از قرآن می دانند و حرفهای کذب این چنینی که موجب فریب افراد ساده لوح می شود ، اما واقعیت این فالگیری و باطل کردن سحر و جادو چیست ؟ سحر و جادو از اموری است که از نظر قرآن کریم و احادیث واقعیت دارد. آیات ۱۰۲ سوره بقره و ۴ سوره فلق و برخی روایات به این موضوع صحه می گذارند و خداوند می فرماید:«مردم سحرهایی را فرا می گرفتند که میان مرد و همسرش جدایی می افکند.»
در این گزارش حد و حدود شرعی کارهایی مانند سحر و جادو، فالگیری و دعانویسی را از منظر شرع و مراجع عظام تقلید بررسی می کنیم.

احکام شرعی دعانویسی و فالگیری از نظر مراجع تقلید

آیت الله خامنه ای:

سؤال:آیا یاد گرفتن سحر و عمل به آن جایز است؟ و آیا احضار ارواح و ملائکه و جن جایز است؟
جواب:علم سحر و یادگرفتن آن حرام است مگر آنکه به منظور غرض عقلایی و مشروع باشد وامّا احضار ارواح و ملائکه و جن، برحسب اختلاف موارد و وسائل و اغراض، احکام مختلفی دارد.

سؤال:مراجعه مؤمنین به بعضی از کسانی که از طریق تسخیر ارواح و جن اقدام به معالجه می‏ کنند، با توجه به اینکه یقین دارند که آنها فقط کار خیر انجام می ‏دهند چه حکمی دارد؟
جواب:این کار فی‏نفسه اشکال ندارد، مشروط بر اینکه از راههایی که شرعاً حلال هستند، اقدام شود.

سؤال:آیا فالگیری از طریق سنگریزه و کسب درآمد با آن جایز است؟
جواب:اخبار به کذب جایز نیست.

سؤال:آیا آموختن علم جفر و رمل و زیج‏ها و علوم دیگری که از امور غیبی خبر می ‏دهند، جایز است؟
جواب:آنچه از این علوم در حال حاضر نزد مردم است، غالباً تا این حد که موجب یقین و اطمینان به کشف امور غیبی و خبردادن از آنها شوند، قابل اعتماد نیستند، ولی آموختن علومی مانند جفر و رمل به طور صحیح اشکال ندارد به شرطی که مفسده ‏ای بر آنها مترتّب نشود.

سؤال:آیا پرداخت و دریافت پول در قبال نوشتن دعا جایز است؟
جواب:دریافت یا پرداخت مبلغی به عنوان اجرت نوشتن دعاهای وارده اشکال ندارد.

سؤال:دعاهایی که نویسندگان آنها ادعا می‏کنند که در کتابهای قدیمی دعا نقل شده‏ اند، چه حکمی دارند؟ و آیا این ادعیه از نظر شرعی معتبر هستند؟ مراجعه به آنها چه حکمی دارد؟
جواب:اگر دعاها از ائمه اطهار(ع) نقل و روایت شده باشند و یا مضامین آنها حق باشد، تبرّک جستن به آنها اشکال ندارد. همانگونه که تبرّک جستن به دعاهای مشکوک به این امید که از معصوم(ع) باشند، اشکال ندارد.

سؤال:یادگرفتن و یاددادن و دیدن شعبده و اقدام به بازیهایی که همراه با تردستی هستند، چه حکمی دارد؟
جواب:یاددادن و یادگرفتن شعبده ای که از انواع سحر باشد، حرام است، ولی بازیهایی که همراه با سرعت حرکت و تردستی هستند و از انواع سحر محسوب نمی ‏شوند، اشکال ندارد.

آیت الله سیستانی:

پرسش:سحر و جادو چه حکمی دارد ؟
پاسخ:سحر و جادو از محرمات ومعاصی کبیره است و جایز نیست.

پرسش:ایا مراجعه به دعا نویس اشکال دارد؟ نظر شما در مورد سحر و جادو چیست؟
پاسخ:مراجعه به دعا نویس اشکال ندارد ولی سحر وجادو جایز نیست.

پرسش:آیا جادو وجود دارد وکسی که عنوان می کند با جادو و جادوگری می تواند حال یکی را پریشان کند واقعیت دارد؟
پاسخ:سحر وجادو چنانکه از قرآن کریم بدست می آید اثر دارد (فیتعلمون منهما مایفرقون بین المرء وزوجه) والبته دعاهائی هم برای ابطال جادو و سحر هم هست ولی اکثر کسانی که ادعای سحر و جادو دارند دروغ می گویند و با ترفندهائی مردم را فریب می دهند و گاهی در اثر تلقین شخصی را مریض و بیمار می کنند و او گمان می کند جادو شده است.

پرسش:کف و یا فال فنجان بین ، پیشگویی هایی می کند و می گوید که برای شخص در حال و آینده چه پیش خواهد آمد ؟ آیا چنین کاری جایز است به ویژه اگر صاحب فنجان به آنچه گفته می شود ترتیب اثر بدهد؟
پاسخ:چنان پیشگوی هایی اعتبار ندارد و او هم نباید به طور جزم و یقین ، سخنی بگوید هم چنانکه دیگران هم در مواردی که وجود حجّت شرعی و عقلی لازم است ، نباید بر آن پیشگویی ها ، اثر بار کنند .

آیت الله مکارم شیرازی:

پرسش :مراجعه به فالگیرها و جادوگران برای معالجه چه حکمی دارد، در حالی که گاه امراض سختی را معالجه می کنند؟
پاسخ :رجوع به آنها حرام است.

پرسش :آیا درست است که می گویند در مورد حرمت سحر استعمال آن است نه یادگیری آن؟ آیا مطلقاً حرام است؟
پاسخ :طبق فتوای همه فقهای اسلام یاد گرفتن و انجام اعمال سحر و جادوگری حرام است.

پرسش :برخی از اشخاص از طریق فالگیری با جامع الدّعوات یا دوازده برج، از آینده و گذشته و مرض مراجعین خبر می دهند و دعای محبّت ما بین دخترها و پسرها و زوج ها و برای دیوانه ها و جنّ زده ها می نویسند و پول های زیادی دریافت می کنند؛ دریافت پول از این طریق چه حکمی دارد؟
پاسخ :پول گرفتن در برابر این کارها جایز نیست.

پرسش :اگر فال قهوه برای کار مشروعی انجام شود، چه حکمی دارد؟ مثلا از این طریق گمشده ای را پیدا نموده، یا گره ای را باز کند. در این صورت پول حاصل از آن چه حکمی خواهد داشت؟
پاسخ :فال قهوه و امثال آن از خرافات است، و شرعاً اعتباری ندارد، و گرفتن پول در مقابل آن جایز نیست.

پرسش :آیا اسلام جهت ابطال سحر دستور العمل و راه کار واقعی که واقعا سحر را باطل کند دارد؟ چرا که با توجه به اوضاع جامعه مراجعه به افراد در این زمینه با باج خواهی آنها همراه است.
پاسخ :هر چند سحر و جادو به تصدیق قرآن مجید حقیقت دارد، ولی غالب آنچه را مردم سحر و جادو می دانند اوهام و خیالاتی بیش نیست. برای رفع آن هر روز پنج مرتبه آیه الکرسی را بخوانید و به خود و اطرافیانتان بدمید و هر روز هر چند به به مقداری صدقه بدهید و بر خدا توکّل کنید.

پرسش:شخصی، که زندگی عادی خود را می گذرانده، ناگهان دچار مشکلات عدیده می گردد! یکباره افسردگی، ناراحتی های عصبی، کم خوابی و بی حوصلگی، نظم زندگی اش را از هم می پاشد! با مراجعه به چند پزشک متخصّص اعصاب و روان، نه تنها هیچ گرهی از کار او گشوده نمی شود، بلکه روز به روز حالش بدتر می شود، تا بالاخره از مراجعه به پزشک نا امید، و به یک ساحر معروف مراجعه می کند.

وی پس از سعی و تلاش زیاد، می گوید:«کسی تو را سحر کرده، شاید به زودی عمرت به سر آید!» ساحر معروف، با همدستی یک ساحر دیگر، چند عدد تعویذ و دعا را کشف می کند، که اسم آن شخص روی آن نوشته شده، و همراه با اشیای عجیب همچون فولاد، سوزن، استخوان و مانند آن، در یک جا قاب شده بود.

ساحر با این که با آن شخص آشنا نیست، اسم کسی که این کارها را کرده به او می گوید، او هم به یقین رسیده که عامل این سرگردانی و بدبختی همان شخص است. حال با توجّه به این که تمام زندگی وی از هم پاشیده (البتّه بعد از پیدا شدن و پاره شدن کاغذهای مذکور حالش بهتر شده است) و اگر کمک ساحران نبود تا چند روز دیگر رشته زندگی اش از هم پاشیده می شد.

عامل این بدبختی ها و رنجهای وی چه تاوانی باید بپردازد؟

پاسخ :قول ساحران اعتباری ندارد، به آن اعتنا نکنید. دستوری به شما می دهم، اگر عمل کنید حال شما ان شاء اللّه خوب خواهد شد:نمازها، مخصوصاً نماز صبح را اوّل وقت بخوانید، و بعد از نماز صبح دست راست را روی سینه بگذراید، و هفتاد مرتبه «یا فتّاح» بگویید. سپس ۱۱۰ مرتبه صلوات بفرستید. در هر شبانه روز پنج مرتبه آیه الکرسی بخوانید، و به خود بدمید. و هر وقت گرفتار ناراحتی فکری شدید، ذکر «لا حول و لا قوّه الاّ باللّه» را بگوئید. این برنامه را تا چهل روز ادامه دهید، ان شاء اللّه مشکل شما برطرف خواهد شد./ نمناک