ایران و امریکا؛ از «اتم برای صلح» تا «استاکس‌نت»
گزارش آسوشیتدپرس از برنامه هسته‌ای ایران و توافق سال ۲۰۱۵
مجله اینترنتی کولاک، ترجمه: پرویز فغفوری آذر : امریکایی‌ها در دهه ۱۹۷۰ طی برنامه‌ای به نام «اتم برای صلح» یک رآکتور آزمایشی به ایران فرستادند، اما تغییر روند این برنامه اکنون تبدیل به بزرگ‌ترین نگرانی آنها شده و اسرائیلی که در دهه‌های ۴۰ و ۵۰ شمسی متحد پنهان اما نزدیک ایران بود امروز برای نابودی رژیم این کشور دست به دعا شده است.
سیزدهم ژوئن ۲۰۱۵ حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، از او منتشر کرد در حال بازدید از نیروگاه اتمی بوشهر. آن سال توافقنامه هسته‌ای ایران موسوم به ۱+۵ به امضای ایران، امریکا، فرانسه، انگستان، آلمان، روسیه و چین رسید. اما امروز (۱۷ ژوئن ۲۰۱۹) ایران به اروپا یادآور شد که فقط ۱۰ روز از فرصت دو ماهه‌اش برای احیای این توافقنامه باقی مانده و درصورتی که این اتحادیه قادر به اجرای این توافقنامه یا تعیین روشی جدید برای از سر گرفتن مبادلات مالی با ایران نباشد هم ذخایر اورانیوم و آب سنگین خود را بیشتر خواهد کرد، هم از سقف تعیین شده برای غنی‌سازی با خلوص ۳٫۶۷ درصد فراتر خواهد رفت؛ این بار تا ۲۰ درصد.
منطقه خاورمیانه همین الان هم از فرط تنش ناشی از دو مرحله حمله به نفتکش‌ها به حد انفجار رسیده و این اولتیماتوم می‌تواند کبریتی مشتعل باشد بر روی بنزینی که روی این منطقه پخش شده است.
حسن روحانی امروز گفت: «به اتحادیه اروپا می‌گویم یا با شرایطی بهتر از قبل پیش می‌آیید یا غنی‌سازی اورانیوم را با شدت و خلوص بیشتر از توافقتنامه هسته‌ای پیش خواهیم گرفت.» این مهلت تنها ۱۰ روز دیگر (۲۷ ژوئن) خاتمه می‌یابد.
اکنون آسوشیتدپرس نکات اصلی منجر به امضای این توافقنامه و خروج امریکا از آن را بازگو می‌کند:
کشورهای شرکت‌کننده در این توافقنامه
توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ بین امریکا، فرانسه، آلمان، انگلستان، روسیه و چین که رسما به عنوان «برنامه جامع اقدام مشترک» شناخته می‌شود، پس از مذاکرات محرمانه بین دولت امریکا به ریاست جمهوری باراک اوباما و دولت میانه‌رو ایران به ریاست جمهوری حسن روحانی به امضا رسید.
ایران توافق کرد که برنامه غنی‌سازی اورانیوم خود را تحت نظارت بازرسان سازمان ملل در ازای لغو تحریم‌های اقتصادی لغو کند. این امر باعث خیز برداشتن شرکت‌های عظیم بین‌المللی برای معاملات چند میلیارددلاری با ایران شد؛ شرکت‌هایی همچون بوئینگ، ایرباس و توتال.
دلیل خروج امریکا از توافقنامه هسته‌ای با ایران
در آن زمان دونالد ترامپ که برای انتخاب شدن به عنوان رئیس جمهوری امریکا فعالیت می‌کرد قول داد این توافقنامه را پاره کند زیرا در آن اشاره‌ای به برنامه موشکی ایران یا دخالت این کشور در دیگر مناطق خاورمیانه نشده بود. او در می ۲۰۱۸ پس از رسیدن به دفتر بیضی کاخ سفید این کار را جلوی دوربین‌های تلویزیونی انجام داد.
به دلیل ضعف اقتصاد ایران، شرکت‌های خارجی توان مقاومت در برابر این حرکت ترامپ را نداشتند. از آن زمان تاکنون دولت ترامپ اعلام کرده هر کشوری که از ایران نفت خام یا فرآورده‌های نفتی وارد کند، مورد تحریم امریکا قرار خواهد گرفت.
تاسیسات هسته‌ای ایران
نطنز در استان اصفهان میزبان مراکز اصلی غنی‌سازی اورانیوم کشور ایران که در زیرزمین ساخته شده‌اند.
ایران یک نیروگاه برق هسته‌ای فعال در بوشهر دارد که با کمک روسیه در سال ۲۰۱۱ افتتاح شد.
براساس این توافقنامه ایران قبول کرد که یک رآکتور آب سنگین را برای تولید پلوتونیوم، مجددا تنظیم کند. اما اعلام کرد که شاید تنظیم رآکتور یاد شده در پاراگراف بالا برای تولید پلوتونیوم را متوقف کند.
ایران با تغییر کاربری سایت غنی‌سازی فردو که در یک مرکز تحقیقات در اعماق کوهستان‌های اراک ساخته شده، موافقت کرد.
همچنین یک رآکتور ۵۰ ساله تحقیقاتی هم در تهران فعالیت می‌کند.
ذخیره‌سازی اورانیوم ایران
تحت شرایط توافقنامه هسته‌ای ایران اجازه داره ۳۰۰ کیلوگرم (۶۶۰ پوند) از اورانیوم فرآوری‌شده با غلظت ۳٫۶۷ درصد ذخیره کند. ایران تا قبل از دستیابی به توافق هسته‌ای در ۲۰۱۵ حدود ۱۰ تن (۲۲۰۴۶ پوند) اورانیوم غنی‌شده با غلظت بالاتر از ۳٫۶۷ درصد داشت. درصد غلظت فعلی اورانیوم ایران این اجازه را به این کشور می‌دهد که از این اورانیوم به عنوان سوخت نیروگاه‌های تجاری استفاده کند.
اورانیوم برای استفاده در مصارف نظامی باید غلظتی در حدود ۹۰درصد داشته باشد. البته کارشناسان می‌گویند اگر کشوری بتواند اورانیوم را تا ۲۰ درصد غنی‌سازی کند، زمان لازم بالاتر بردن این غلظت تا ۹۰ درصد به نصف کاهش خواهد یافت و دستیابی به اورانیوم با غلظت مورد نیاز در صنایع نظامی سریع‌تر صورت می‌گیرد. ایران قبلا به اورانیوم با غلظت ۲۰ درصد دست یافته بود.
مقامات ایران امروز اعلام کردند درصورتی که اتحادیه اروپا طی ضرب‌الاجل تعیین شده (۲۷ ژوئن) نتواند به راه‌حلی برای احیای برجام دست یابد، ذخیره‌سازی اورانیوم خود را به ۴ برابر مقدار فعلی می‌رسانند.
سانتریفیوژهای ایران
سانتریفیوژ دستگاهی است که اورانیوم را با چرخش سریع گاز هگزافلوراید به دور آن غنی‌سازی می‌کند. براساس توافقنامه هسته‌ای ایران مجاز به داشتن ۵۰۶۰ سانتریفیوژ قدیمی مدلIR-1 است. پایه‌گذاری برنامه هسته‌ای نظامی پاکستان توسط عبدالقادرخان، یک دانشمند پاکستانی که این مدل سانتریفیوژ را براساس یک طرح آلمانی ساخت، انجام شد. این سانتریفیوژ بعدها به لیبی، کره شمالی و ایران فروخته شد.
ایران دارای توانایی فنی ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته‌تر IR-2M، IR-4 و IR-6 است و می‌تواند از آنها در سایت نطنز استفاده کند اما براساس توافقنامه هسته‌ای از انجام این کار منع شده است.
علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در سپتامبر گذشته طی مصاحبه‌ای گفت: «سانتریفیوژهای IR-2M و IR-4 می‌توانند اورانیوم را ۵ بار سریع‌تر از سانتریفیوژهای قدیمی IR-1 غنی‌سازی کنند اما IR-6 می‌تواند این کار را ۱۰ برابر سریع‌تر انجام دهد.» طبق نظر کارشناسان غربی این سانتریفیوژها می‌توانند طی یک سال بین سه تا پنج برابر بیشتر از یک سانتریفیوژ IR-1 غنی‌سازی اورانیوم را انجام دهند.
ایران به عنوان بخشی از توافقتنامه هسته‌ای تعدادی از این سانتریفیوژها را قطعه قطعه کرده است.
چه شد که برنامه «اتم برای صلح» رسید به ویروس «استاکس‌نت»؟
شاید جالب باشد که بدانید برنامه هسته‌ای ایران از همان اول با کمک امریکا آغاز شد. امریکا تحت عنوان برنامه «اتم برای صلح» یک رآکتور آزمایشی را در سال ۱۹۷۶، زمانی که هنوز محمدرضا شاه پهلوی در ایران سلطنت می‌کرد، وارد این کشور کرد. کمک‌های امریکا به ایران در سال ۱۹۷۹ و به دنبال وقوع انقلاب اسلامی در این کشور خاتمه یافت.
در دهه ۱۹۹۰ میلادی ایران برنامه هسته‌ای خود را گسترش داد؛ از جمله خرید تجهیزات از عبدالقادرخان. طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران ممکن است اطلاعات مربوط به طراحی یک بمب را دریافت کرده باشد. همچنین براساس گزارش همین آژانس احتمالا تحقیقاتی هم برای دستیابی به ماشه انفجاری مربوط به بمب هسته‌ای داشته است.
آیا ایران دروغ گفته؟
در آگوست سال ۲۰۰۰ سرویس‌های اطلاعاتی غربی و یک گروه مخالف جمهوری اسلامی ایران (سازمان مجاهدین) اطلاعاتی درمورد یک سایت مخفی هسته‌ای در نطنز به دست آوردند. ایران تا به امروز هرگونه نیت دستیابی به سلاح هسته‌ای از طریق برپایی این سایت را تکذیب کرده است. این کشور در سال ۲۰۰۳ فعالیت‌های هسته‌ای خود را به تعلیق درآورد اما سه سال بعد و زمانی که محمود احمدی‌نژاد به ریاست جمهوری این کشور انتخاب شد، دوباره تلاش برای غنی‌سازی اورانیوم را شروع کرد.
قدرت‌های جهانی در جواب این کار ایران، تحریم‌های فلج‌کننده‌ای را از طریق سازمان ملل بر این کشور تحمیل کردند. ویروس کامپیوتری استاکس‌نت که تصور می‌شود توسط اسرائیل طراحی شده باشد، با ورود به کامپیوترهای مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران، به صورت گسترده‌ای هزاران سانتریفیوژ این کشور را از کار انداخت.
زمانی که نگرانی کشورهای غربی از گسترش برنامه‌های هسته‌ای ایران به اوج خود رسیده بود، تعدای از دانشمندان و محققان مرتبط با مسائل هسته‌ای ایران نیز در سال ۲۰۱۰ طی یک رشته بمب‌گذاری ترور شدند که این موضوع هم به اسرائیل نسبت داده شد. اسرائیل هیچ‌وقت نقش خود را در این ترورها تایید نکرده اما طی دهه‌های گذشته اسرائیلی‌ها بارها به سرویس‌های اطلاعاتی دیگر کشورها رودست زده‌اند و آنها را درمورد توانایی‌های خوددر عملیات‌های اطلاعاتی و ترور شگفت‌زده کرده‌اند.
این کشور سال گذشته ادعا کرد مدارک مهمی را ازیک «آرشیو بسیار مهم هسته‌ای» در تورقوزآباد در نزدیکی تهران به دست آورده و آنها را از ایران خارج کرده است. طبق ادعای بنیامین نتانیاهو این اسناد شامل ۵۰۰ کیلو سند کاغذی و ۵۰۰ سی‌دی کامپیوتری بودند.
منبع: آسوشیتدپرس
دریافت لینک کوتاه این نوشته:
|
کپی شد! |
