نحوه احضار روح | حکم شرعی احضار روح از نظر مراجع تقلید

مجله اینترنتی کولاک: درباره احضار روح سه نظریه مطرح شده است که در ادامه مطب می خوانید.

 

یکی این که حقیقتا روح آن شخص احضار شده حاضر می شود؛ دوم این که روح شخص احضار کننده است که حاضر می شود و کارهایی را انجام می دهد و چون خودش را به صورت مبهم و شبحی بروز می دهد کسی او را تشخیص نمی دهد؛ و سوم این که اساسا روحی حاضر نمی شود و صرفا شخص احضار کننده در تخیل شخص مقابل تاثیر گذاشته و برایش چنین وانمود می کند که روحی حاضر شده است.(۱)

علامه طباطبائی بر این باور است که حقیقتا روح شخص حاضر نمی شود بلکه شخص احضار کننده بواسطه نیروی قوی باطنی خودش، در تخیل دیگری اینطور تاثیر می گذارد که او خیال کند حقیقتا چیزی را می بیند. همچنین ممکن است که خود احضار کننده بواسطه ایمانی که به احضار روح دارد، در تخیلش چنین وانمود شود که روحی را می بیند.

سپس علامه برای اثبات مدعای خودش شواهدی را ذکر می کند از جمله این که گاهی روح شخص زنده و بیدار را احضار می کنند در حالی که حقیقتا روح او در شهر دیگری زندگی می کند. یا گاهی همزمان دو نفر به صورت جداگانه روح را احضار می کنند. اگر حقیقتا روح آن شخص احضار شده، نباید دو روح جداگانه احضار شوند …(۲)

آری، در متون دینی بیان شده است که اموات در مواقع خاص به دنیا باز می گردند و از احوال آنها مطلع می شوند اما بنا برآنچه بدست آمده، این کار به اذن الهی است و محدود است.

بنابراین، آنچه تحت عنوان احضار روح مطرح می شود، عمدتا ناشی از تلقین و نیرنگ و فریب است. بگذریم از این که اگر هم احضار روح واقعیت داشته باشد، چون نظام طبیعی و عادی جهان را بر هم می زند و زمینه را برای نیرنگ و فریب مردم فراهم می کند، از سوی فقیهان مسلمان حرام اعلام شده است. امام خمینی ره در کتاب تحریرالوسیله در باره حکم احضار ارواح فرموده‌اند: «عمل السحر و تعلیمه و تعلمه و التکسب به حرام، و المراد به ما یعمل من کتابه أو تکلم أو دخنه أو تصویر أو نفث أو عقد و نحو ذلک یؤثر فی بدن المسحور أو قلبه أو عقله، فیؤثر فی إحضاره أو إنامته أو إغمائه أو تحبیبه أو تبغیضه و نحو ذلک. و یلحق بذلک استخدام الملائکه و إحضار الجن و تسخیرهم و إحضار الأرواح و تسخیرها و أمثال ذلک، …»(۳). انجام سحر و تعلیم و یادگیری سحر و کسب روزی بواسطه سحر حرام است، و مراد از سحر، نوشته و کلام و تصویری است که در بدن یا قلب یا عقل شخص سحر شده تاثیر می نهد و در نتیجه، منجر به احضارش و … می شود. و ملحق به این است، استخدام ملائکه و احضار و تسخیر جن و ارواح و …

بنابراین در نظر ایشان احضار ارواح به هر وسیله و هر شکل که باشد ملحق به سحر و همانند آن حرام است.

پی نوشت ها:
(۱) مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۴، صص۴۹۷-۴۹۸٫
(۲)طباطبائی، المیزان، ترجمه موسوی، ج۱، صص۳۶۴-۳۶۶٫
(۳) امام خمینی، کتاب المکاسب و المتاجر، ج۱، مسأله ۱۶٫/شهر سیتی

حکم شرعی احضار روح از نظر مراجع تقلید چیست؟

سؤال: احضار ارواح از نظر شرعی چه صورت دارد؟
حضرت آیت الله خامنه‌ای:
احضار ارواح اگر برای غرض عقلایی بوده و همراه با امر حرام یا مستلزم آن نباشد، اشکال ندارد.
حضرت آیت الله صافی گلپایگانی:
جایز نیست.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی:
احضار ارواح جایز نیست.
حضرت آیت الله فاضل لنکرانی:
اگر منجر به سحر و جادو یا اذیت و آزار ارواح مؤمنین شود، حرام است.
حضرت آیت الله سیستانی:
اگر موجب ضرر به کسی باشد که ضرر رساندن به آن حرام است، جایز نیست.
حضرت آیت الله بهجت:
اگر ایذاء روح مؤمن نباشد، مثل اینکه به اختیار حاضر شود نه به اجبار و الزام و باعث ضرری هم نباشد، مانعی ندارد.
حضرت آیت الله تبریزی:
احضار ارواح مؤمنین اشکال شرعی دارد، و در هرحال جوابی که از شخص احضار شده می‌گیرند حجیت و اعتبار ندارد، مگر اینکه با قرینه قطعیه همراه باشد./سایت هدایتگر