جدیدترین عکس هابل از عمق فضا که شامل ۱۵ هزار کهکشان است

اخترشناسان به یکی از جامع‌ترین عکس‌ها از تاریخ تکاملی جهان دست پیدا کردند. قدرت فرابنفش تلسکوپ هابل پنجرۀ تازه‌ای را به روی جهانِ در حال تکامل باز می کند؛ در این شرایط می توان تولد ستارگان در طول ۱۱ میلیارد سال گذشته را تا شلوغ‌ترین دوره ایجاد ستاره که به ۳ میلیارد سال پس از بیگ بنگ مربوط می شود، بررسی کرد.

میدان ژرف هابل از سال ۱۹۹۵ این اجازه را به اخترشناسان داده تا نگاهی به جهان اولیه داشته باشند. این عکس اول بعدها با یک مشاهده عمیق‌تری همراه گردید. میدان فوقِ ژرف هابل در سال ۲۰۰۴ به این عکس دست یافت. هر دو عکس به صورت نور مرئی مشاهده شدند؛ همان شکل از نور که چشم انسان می تواند ببیند. اما اخترشناسان نسبت به بسیاری دیگر از اَشکال نور نامرئی در جهان ابراز علاقه کرده‌اند.

بنابراین، میدان فرا ژرف هابل بعدها به قابلیت مشاهده فروسرخ و فرابنفش هم مجهز گردید؛ این قابلیت به دانشمندان امکان داد تا اطلاعات بیشتری را دربارۀ جهان بدست آورده و در نگاهی به گذشته جهان هم داشته باشند. این نکته کمتر مورد توجه است که مشاهدات مشهور میدان ژرف هابل، تنها عکس‌هایی نبودند که تلسکوپ فضایی هابل از جهانِ دور دست تهیه کرد.

همچنین، تلسکوپ هابل یکی از بخش‌های کلیدی برنامۀ «بررسی عمیق منشا مشاهدات بزرگ» که به اختصار با عنوان «GOODS» شناخته می شود، می باشد. این برنامه وظیفه ادغام مشاهدات ژرف تلسکوپ‌های مختلف فضایی را بر عهده دارد که از جمله مهمترین این تلسکوپ‌ها میتوان به چاندرا و اسپیتزر ناسا، هرشل و تلسکوپ پرتو ایکس نیوتن آژانس فضایی اروپا و خود تلسکوپ هابل اشاره کرد. این مشاهدات به دانشمندان کمک می کنند تا آنها در طول موج‌های مختلف به بررسی کیهان بپردازند.

عکس جدید هابل بخشی از میدان GOODS-North می باشد. در این عکس، تقریبا ۱۵۰۰۰ کهکشان به تصویر کشیده شده‌اند که تقریبا ۱۲۰۰۰ مورد از این کهکشان‌ها در ایجاد ِ ستاره نقش دارند؛ این میزان ۱۴ برابر بیشتر از ناحیه‌ای است که عکس میدان فوق عمیق فرابنفش هابل در سال ۲۰۱۴ به ثبت رساند. دکتر “پاسکال اوش” اخترشناس در دانشگاه ییل و دانشگاه ژنو و همکارانش در برنامه موسوم به «HDUV» همگی نقش مهمی در تهیه این عکس داشتند. همچنین از دوربین میدان عریض هابل «WFC3» کمک گرفته شده است.

اخترشناسان اظهار داشتند: «این عکس ِ هابل، شکاف میان کهکشان‌های خیلی دور و کهکشان‌های نزدیک را پر می کند. چرا که کهکشان‌های دور فقط در قالب نور فروسرخ دیده می شوند و کهکشان‌های نزدیک در طیف وسیعی قابل مشاهده می باشند. نور مربوط به مناطق ایجاد ستارۀ دور در کهکشان‌های دوردست به صورت فرابنفش دیده می شود. با این حال، انبساط جهان باعث شده نور به سمت طول موج‌های فروسرخ سوق پیدا کند. ما با مقایسه عکس‌های فرایند ایجاد ستاره در جهان دور و نزدیک می توانیم درک بهتری از چگونگی رشد کهکشان‌های پیرامون‌مان از توده ستاره‌های داغ و جوان در گذشته بدست آوریم. چون اتمسفر زمین از ورود قسمت عمده نور فرابنفش به زمین جلوگیری می کند، هابل می تواند حساس‌ترین مشاهدات فرابنفش را خارج از جو تهیه کند.»