تنبیه بدنی دانش آموزان در قانون اسلامی چه مجازاتی دارد؟ + آیین نامه انضباطی مدارس
تنبیه بدنی دانش آموزان از جمله جرائمی است که قانون در خصوص آن برای فرد متخلف مجازات در نظر گرفته است. در آئین‌نامه اجرایی مدارس، بر تدبیر و راهنمایی‌های تربیتی تاکید شده و مرقوم می‌دارد در صورتی که این اعمال مؤثر واقع نشد با رعایت تناسب، تنبیه اعمال می‌شود. پس باید این موضوع در نظر گرفته شود که بهترین روش برای متنبه کردن دانش آموزان روش‌های تربیتی است. در خصوص تنبیه دانش‌آموزان همه‌چیز به بررسی تخلف خاطیان در آموزش و پرورش یا برخوردهای اداری با معلم خاطی محدود نمی‌شود و در صورتیکه تنبیه بدنی به حدی باشد که موجب جنایت شود، اولیای دانش‌آموز به عنوان اولیای دم حق دارند تا با مراجعه به دادسرا، مجازات خاطی و حسب مورد قصاص یا دیه جنایت وارد شده را مطالبه کنند.
اگرچه امروزه با تغییر سبک آموزشی مدارس و نیز توجه بیشتر اولیا به فرزندانشان موضوع تنبیه بدنی مانند سابق در مدارس رواج ندارد اما تنبیه‌های روحی و ارائه مشق شب به عنوان تنبیه نرم همچنان در برخی از مدارس رایج است.
البته همه بر این نکته اتفاق نظر دارند که دانش‌آموز متخلف باید متوجه تخلف خود شده و در رفتارش تجدید نظر کند و بر این اساس است که ترتیبات مختلفی در آیین نامه اجرایی مدارس پیش‌بینی شده است.
مطابق ماده ۷۷ آئین‌نامه انضباطی مدارس، «اعمال هرگونه تنبیه از قبیل اهانت، تنبیه بدنی و تعیین تکالیف درسی جهت تنبیه ممنوع است» اما برای برخورد با تخلفات احتمالی دانش‌آموزان، قانون سلسله مراتبی را بر اساس اصول تربیتی تعیین کرده است که برای تنبیه دانش‌آموزان باید به آن توجه شود.
بر اساس ماده ۷۴ این آئین‌نامه، «قصور و سهل‌انگاری دانش آموزان نسبت به انجام وظایف خود تخلف محسوب می‌شود. مدیر، شورای مدرسه، معاونان و مربیان موظف‌اند قبل از اعمال هر گونه تنبیه از وضع و موقعیت محصل آگاهی یابند و در جستجوی انگیزه و علت تخلف برآیند و نسبت به رفع آن اقدام کنند.»
تنبیه باید متکی به یافته‌های علمی و استفاده از الگوهای مناسب تغییر رفتار باشد تا موجب تجری دانش آموز و اصرار وی بر تکرار اشتباه نشود.
پس از طی این مراحل در صورتی که روش‌های تربیتی در دانش‌آموز موثر نباشد، در این صورت ماده ۷۶ آئین‌نامه انضباطی انواع تنبیه برای دانش‌آموزان را تعیین کرده است.
بر اساس این ماده «دانش آموزان متخلفی که راهنمایی‌ها و چاره‌جویی‌های تربیتی، در آنها مفید و مؤثر نمی‌افتد، با رعایت تناسب به یکی از روش‌های زیر مورد تنبیه قرار می‌گیرند:
- تذکر و اخطار شفاهی به طور خصوصی
- تذکر و اخطار شفاهی در حضور دانش آموزان کلاس مربوط
- تغییر کلاس، در صورت وجود کلاس‌های متعدد در یک پایه با اطلاع ولی دانش‌آموز
- اخطار کتبی و اطلاع به ولی دانش‌آموز
- اخراج موقت از مدرسه با اطلاع قبلی ولی دانش آموز، حداکثر برای مدت سه روز
- انتقال به مدرسه دیگر. » همانطور که به صراحت در این ماده و ماده ۷۷ اشاره شده است، تنبیه بدنی و یا هرگونه توهین و تحقیر دانش‌آموز جایگاهی در اصول تربیتی و آموزشی مدارس نداشته و هیچ کس حق ندارد به استناد تخلف دانش‌آموزان، اقدام به تنبیه آنها کند.
انواع تنبیه بدنی و مجازات آن
تنبیه بدنی در قوانین و مقررات به دو شکل مجاز و غیر مجاز قابل بررسی شده است:
۱. تنبیه‌های مجاز در قانون برای دانش آموزان
طبق آئین‌نامه اجرایی مدارس، هنگام ثبت‌نام، باید برخی از موارد وظایف دانش آموزان در فرم ثبت‌نام ذکر شود.
اگر دانش آموزان نسبت به وظایف خود کوتاهی کنند، در واقع تخلف کرده‌اند و بعد از اینکه چاره‌جویی‌ها و راهنمایی‌های تربیتی مفید و موثر واقع نشد با رعایت تناسب به یکی از روش‌های زیر مورد تنبیه قرار می‌گیرند:
- تذکر شفاهی به طور خصوصی
- تذکر و اخطار شفاهی دانش آموزان کلاس مربوط
- تغییر کلاس، با اطلاع ولی دانش آموز
- اخطار کتبی و اطلاع به ولی دانش آموز
- اخراج موقت از مدرسه با اطلاع قبلی اولیا دانش آموز، حداکثر برای مدت سه روز
- انتقال به مدرسه‌ای دیگر
شایان ذکر است که تنبیهات بند ۱ و ۲ بر عهده معلم و مربی است و بند ۳ بر عهده مدیر و بند ۴ و ۵ پس از موافقت شورای مدرسه با مدیر است. ولی در مورد بند ۶ علاوه بر تأیید شورای مدرسه، موافقت اداره آموزش و پرورش لازم و ضروری است.
در آخر اگر دانش آموزی از منطقه‌ای به منطقه‌ای دیگر منتقل و تشخیص داده شد که موجب انحراف و گمراهی سایر دانش آموزان می‌شود با تأیید شورای مدرسه و موافقت اداره آموزش و پرورش در نوبت اول از حضور در مدارس منطقه و برای نوبت دوم تا مدتی که اداره کل آموزش و پرورش تعیین کند از حضور در کلیه مدارس محروم و از اولیای او خواسته می‌شود تعلیم و تربیت فرزند خود را بیرون از مدرسه بر عهده بگیرند.
شایان ذکر است سوابق تنبیه و تخلف دانش آموز در پایان هر سال تحصیلی از بین خواهد رفت تا سابقه نامناسبی برای دانش آموز باقی نماند. البته نتیجه اقدامات در نمره انضباط منعکس می‌شود.
بنابراین تنبیه‌های مجاز در قانون عبارت است از تذکر و اخطار شفاهی به طور خصوصی، تذکر و اخطار شفاهی در حضور دانش آموزان کلاس مربوط؛ تغییر کلاس در صورت وجود کلاس‌های متعدد در یک پایه با اطلاع ولی دانش آموز، اخطار کتبی و اطلاع به دانش آموز، اخراج موقت از مدرسه با اطلاع قبلی ولی دانش آموز به مدت حداکثر سه روز و بالاخره انتقال به مدرسه دیگر.
۲. تنبیه غیر مجاز
تنبیهات غیر مجاز عبارتند از تنبیه بدنی، اهانت و تعیین تکالیف درسی غیر متعارف که به لحاظ تنبیه دانش آموز صورت میگیرد. در ماده ۷۷ آئین نامه اجرایی مدارس در خصوص تنبیه بدنی آمده است: «اعمال هر گونه تنبیه از قبیل اهانت، تنبیه بدنی و تعیین تکالیف درسی به منظور تنبیه ممنوع است.»
طبق آئین‌نامه مذکور مدیر مدرسه موظف است ممنوعیت تنبیه بدنی را به اطلاع همکاران خود برساند و نیز بیان کند که در صورت تخلف معلمان از این تکلیف گزارش آن به اداره آموزش و پرورش ارائه خواهد شد. در صورت سرپیچی از این تکلیف، متناسب با اعمال و رفتار فرد متخلف حکم صادر می‌شود.
علاوه بر مجازات یاد شده، طبق قانون مجازات اسلامی اهانت و هتک حیثیت و… افراد، مجازات کیفری نیز خواهد داشت. منظور از توهین به کار بردن الفاظی است که موجب تخفیف و تحقیر طرف مقابل می‌شود. در صورتی که تنبیه بدنی موجب کبودی و شکستگی و هر گونه صدمه به دانش آموز شود، باید به وی دیه تعلق بگیرد.
رسیدگی به تخلف معلمان
یکی از وظایف مدیر مدرسه که در آئین‌نامه انضباطی مدارس نیز به آن اشاره شده است، توجیه همکاران مدرسه در خصوص شرایط تنبیه دانش‌آموزان است. بر اساس ماده ۸۲ آئین‌نامه، مدیر مدرسه موظف است ممنوعیت تنبیه بدنی را تذکر دهد و در صورت مشاهده‌ی تخلف، مراتب را جهت اطلاع و اقدام لازم به اداره آموزش و پرورش منطقه گزارش دهد.
در صورتی که یکی از معلمان، مربیان یا یکی از اولیای مدرسه اقدام به تنبیه بدنی یا تحقیر و توهین دانش‌آموزان کند، مدیر مدرسه موظف است گزارش این اقدام را به آموزش و پرورش منطقه اطلاع دهد، آموزش و پرورش نیز موظف با احضار فرد خاطی به تخلف وی رسیدگی و حکم مقتضی در این خصوص را صادر کند.
دریافت لینک کوتاه این نوشته:
|
کپی شد! |
