سبک زندگی

مردم گیلان در شب یلدا چه آداب و رسومی دارند؟

مجله اینترنتی کولاک ، محمد سیمری: یلدا، طولانی ترین شب سال و شب زایش مهر است و به این علت است که ایرانیان باستان از گذشته در شب یلدا، برای گرامی داشت فروغ خورشید و ستیز با سیاهی، گرد هم می‌ آمدند، آتش یمی‌ افروختند، جشن می گرفتند و میوه‌ ها و خوردنی‌ های گوناگون بر آن قرار می دادند. مردم استان گیلان همچون دیگر مناطق مختلف ایران، آداب و رسوم ویژه‌ ای برای آخرین شب آذر ماه و فصل پاییز دارند که برخی از آن ها در تمام گیلان، مشترک است و برخی تنها به مناطق خاص تعلق دارد. در شهرها و روستاهای گیلان، شب یلدا را جشن می‌ گیرند؛ معمولا افراد فامیل در شب یلدا در خانه‌ ی فردی که از همه بزرگ تر و مورد احترام فامیل است، گرد هم می‌ آیند.

در شب یلدا از تنقلاتی مانند هندوانه، آب ازگیل یا آب کونوس، برشته برنج و سه میوه محلی پرتقال، گلابی محلی به نام «خوج» و لیمو استفاده می‌ کنند. در گیلان و در شب یلدا، هندوانه را حتما فراهم می‌کنند و معتقدند که هر کس در شب چله هندوانه بخورد در تابستان احساس تشنگی نمی‌ کند و در زمستان سرما را حس نخواهد کرد! همچنین مردم شهرها و روستاهای شرق گیلان در شب یلدا هنگام بریدن هندوانه شعری را با مضمون «امشب شب چله / خانم جیر (زیر) پله / چاقو بزنیم / هندانه کله (سر)» می‌ خوانند!

آوکونوس، یکی دیگر از خوردنی‌ هایی است که در این منطقه در شب یلدا رواج دارد و استقبال فوق العاده ای از آن می شود! آوکونوس به روش خاصی تهیه می‌ شود؛ در فصل پاییز، ازگیل خام را در خمره می‌ ریزند، سپس خمره را پر از آب می‌ کنند و کمی نمک هم به آن می‌ افزایند و در خمره را می‌ بندند و در گوشه‌ ای خارج از هوای گرم اطاق می گذارند. در این شرایط، ازگیل سفت و خام پس از مدتی پخته و آبدار و خوشمزه می‌ شود.

آوکونوس در اغلب خانه‌ های مردم گیلان تا بهار سال آینده یافت می‌ شود! خانواده های گیلانی هر زمانی که هوس کنند، ازگیل تر و تازه، پخته شده، رسیده و خوشمزه را از خمره بیرون می‌ آورند و آن را با گلپر و نمک در سینه‌ کش آفتاب نوش جان می کنند!

در برخی از نقاط گیلان، مردم بر این باورند که همه ی آب های جهان در لحظه‌ ای نامعین در این شب، حالت منجمد پیدا می‌ کنند و هر فردی که آن لحظه را دریابد، هر مرادی در دل داشته باشد و از خدا بخواهد، حاصل می‌ شود!

در استان گیلان، در خانواده‌ هایی که در سال جاری، پسر خود را داماد یا نامزد کرده‌ اند، رسم بر این است که طبقی برای خانواده نو عروس می‌ فرستند؛ در این طبق، میوه‌ ها، خوراکی‌ ها و همچنین تنقلات ویژه ی شب یلدا به زیبایی و ظرافت هر چه تمام در اطراف آراسته می‌ شود و در وسط طبق هم یک ماهی بزرگ که به طور معمول این ماهی، ماهی سفید تازه و خام است، همراه با تزیین زیبای سبزیجات قرار می‌ گیرد! مردم گیلان معتقدند که این طبق، باعث نزول خیر، برکت و فراوانی روزی برای زوج جدید شده و همچنین سلامت و باروری نو عروس را به همراه خواهد داشت!

در میان برخی مردم و جوانان دم بخت این استان مرسوم است که در شب یلدا فال هندانه پوس یا پوست هندوانه می‌ گیرند! توجه داشته باشید برای گرفتن این فال، هندوانه را به چهار قسمت طولی تقسیم می‌ کنند و هر چهار پوست را به پشت سر خود می‌ اندازند. در این میان، چهار حالت پیش می‌ آید، اگر دو قاچ هندوانه، سفید و دو قاچ، سبز باشد، به معنای حد وسط بودن برای نیت شخص است! اگر سه قاچ سبز و یک قاچ سفید بیفتد، نیت آن خوب است! اگر سه قاچ سفید و یک قاچ سبز باشد، نیت بد است! و در انتها اگر هر چهار قاچ سبز باشد، به معنای خیلی خوب و اگر هر چهار قاچ سفید باشد، به معنای خیلی بد است!

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

دکمه بازگشت به بالا