چگونه رایانه خود را در مقابل نرم‌ افزار‌های جاسوسی ایمن کنیم؟

نرم‌ افزار‌های جاسوسی می‌توانند از ربودن فید وب‌ کم گرفته تا ثبت ورودی‌ های صفحه کلید را دزدی کنند. آن‌ ها این کار را به هدف جمع آوری اطلاعات شخصی برای سرقت هویت، به دست گرفتن حساب‌ ها و یا افشای زندگی دیجیتالی شما انجام می‌دهند. برای به حداقل رساندن شانس برنامه ناخواسته در سیستم‌ های خود با ما در این گزارش همراه باشید تا راهکار‌هایی را برای اینکار ارائه دهیم.

سیستم خود را ایمن کنید

در شروع باید محافظت کاملی برای رایانه خود برقرار کنید. بیشتر برنامه‌های آنتی ویروس برای Windows و macOS در برابر keylogger‌ها، هکر‌های وب‌کم و سایر جاسوس‌افزار‌ها محافظت خوبی ارائه می‌دهند، به خصوص اگر این نرم افزار را به‌روز کنید. یک نرم افزار رایگان برای اکثر رایانه‌های خانگی باید سطح مناسبی از محافظت را ارائه دهد؛ اما پرداخت هزینه برای نسخه به‌روز شده این برنامه شانس ایمن ماندن شما را افزایش می‌دهد.

در ادامه به ۴ مورد از آنتی ویروس‌های موثر رایگان که همه آن‌ها نمرات بالایی از محافظت را حتی در مقایسه با برنامه‌های عالی پولی مانند Avira و McAfee دریافت می‌کنند، اشاره می‌کنیم. اگرچه هیچ یک از گزینه‌های زیر در مبارزه با جاسوس افزار‌ها تخصص ندارند؛ اما همه دارای دفاع در برابر برنامه‌های مخرب هستند.

انتخاب‌های مناسب Windows Defender (همراه با ویندوز ۱۰)، AVG Free (رایگان برای ویندوز و macOS است، نسخه کامل هزینه سالیانه ۹۰ دلار را دارد)، Bitdefender (رایگان برای ویندوز، نسخه به‌روز شده با پشتیبانی macOS و هزینه آن ۹۰ دلار در سال است) و Avast (برای ویندوز و macOS، نسخه به روز شده به ترتیب ۷۰ و ۶۰ دلار در سال هزینه دارد).

اگر این برنامه‌ها را به نسخه‌های پولی ارتقا دهید، می‌توانید مواردی مانند اسکن پیوند وب، گزینه‌های جامع‌تر برای جلوگیری از حملات فعال و حافظه امن را داشته باشید. توصیه می‌کنیم در کنار محصول اصلی امنیتی محافظت ثانویه را نیز نصب کنید. برای ویندوز Spybot Search & Destroy به صورت رایگان ارائه شده که در کنار بسته آنتی ویروس معمولی شما کار می‌کند و اسکن‌های عمیق را به عنوان یک لایه اضافی برای دفاع در برابر کد‌های مخرب انجام می‌دهد.

اگر گمان می‌کنید رایانه شما از نرم افزار‌های جاسوسی رنج می‌برد؛ اما ابزار آنتی ویروس معمولی شما آن را حل نمی‌کند، سعی کنید با برنامه امنیتی ثانویه ویندوز Norton Power Eraser محافظت عمیق‌تری در سیستم خود برقرار کنید. در همین راستا Trend Micro’s HouseCall به عنوان یک اسکنر اضافی در بالای بسته امنیتی فعلی شما عمل می‌کند و با کنترل مرورگر امکان پوشش هر نوع سیستم عامل را می‌دهد.

جلوگیری از عفونت

ممکن است حتی با وجود یک برنامه آنتی ویروس قوی نخواهید به جاسوس‌ها فرصتی دهید که در رایانه شما جایگاهی به‌دست آورند. اگر می‌ خواهید چشم‌ های کنجکاو را از سیستم خود دور نگه دارید باید تمام راه‌های احتمالی کد مخرب را کنترل کنید. برای رایانه‌ هایی که به صورت مشترک استفاده می‌ شوند، حتما حساب‌های کاربری جداگانه درست کنید. از آن حساب‌ ها با گذرواژه محافظت کنید. در ویندوز، این کار را از طریق تنظیمات> حساب‌ها و در macOS، اینکار را از طریق تنظیمات برگزیده سیستم> کاربران و گروه‌ ها انجام دهید.

مراقب پیوند‌هایی که از طریق رسانه‌ های اجتماعی یا ایمیل دریافت می‌کنید، باشید؛ حتی اگر از افرادی که به آن‌ها اعتماد دارید باشد. لینک‌های کلاهبرداری ممکن است حاوی جاسوس‌ افزار باشد.

علاوه بر این، باید مراقب آنچه که در رایانه خود نصب و بارگیری می‌کنید، باشید. اگر می‌خواهید نرم افزار جدیدی امتحان کنید حتما از قبل راجع به آن تحقیق و برای نصب حتماً آن را از وب سایت رسمی شرکت نرم افزاری که آن را طراحی کرده دریافت کنید. این مساله در مورد اکستنشن‌ های مرورگر نیز صادق است. دسترسی این ابزار‌ها به مرورگر می‌تواند امنیت آن را به خطر بیندازد؛ بنابراین موارد اضافی را با دقت آزمایش کنید. قبل از نصب هر چیزی نظرات کاربران دیگر را مطالعه و در مورد سایت‌ها مطمئن شوید که دارای تاییدیه حرفه‌ ای باشند.

آگاهی از علائم هشدار دهنده

علاوه بر اقدامات احتیاطی فوق الذکر در مورد نفوذ به سیستم خود، مراقب علائم حضور جاسوسی باشید. زمانی که سیستم شما کند کار می‌ کند یک علامت خطر است. البته رایانه‌ های قدیمی با گذشت زمان به تدریج کند می‌شوند؛ اما افت ناگهانی عملکرد مهم است؛ همچنین به مکث‌های سخت افزاری زیاد هارد دیسک دقت کنید، به خصوص زمانی که رایانه شما برنامه‌ های زیادی را اجرا نمی‌کند.

به طور کلی، نسبت به هرگونه رفتار عجیب به خصوص اجرا شدن برنامه‌ هایی که مستقیم باز نکرده‌ اید، حساس باشید. باز شدن ناگهانی یک پنجره دوباره ناپدید شدن آن اتفاقی مشکوک است؛ زیرا نشانه بارگذاری برنامه مخرب و سپس مخفی شدن آن است.

هر برنامه جاسوسی و راه اندازی آن در سیستم متفاوت است؛ بنابراین نمی‌توان چک لیست کلی در مورد آن ارائه داد. اما هرچه بیشتر موارد مشکوک را مشاهده کنید احتمال خطر بیشتر است. سایر موارد عجیب و غریب شامل حرکات غیر قابل توضیح ماوس یا درخواست ورود متن، تغییر در تنظیمات سیستم عامل و ظاهرشدن میانبر‌های برنامه غیرعادی است.

جاسوس‌ افزار‌ها سعی خواهند کرد به طور نامرئی اجرا شوند؛ اما همچنان از حافظه و زمان CPU استفاده می‌ کنند؛ بنابراین بررسی کنید که چه برنامه‌ها و فرایند‌هایی روی رایانه شما اجرا می‌شوند. برای اینکار در ویندوز از Task Manager استفاده کنید؛ سپس به زبانه Proces‌ ها بروید تا تمام برنامه‌ها و فرآیند‌های موجود در حال استفاده را ببینید. در macOS، از ابزار مشابه Activity Monitor استفاده کنید که با باز کردن Spotlight (Cmd + Space و جستجوی Activity Monitor آن را پیدا خواهید کرد. در زیر تب CPU، لیستی از برنامه‌ها و فرآیند‌های موجود در حال اجرا و همچنین میزان منابع سیستم رایانه خود را مشاهده کنید.

ابزار‌های مخرب بیشتر اسامی دارند که ممکن است بی حد و حصر به نظر آیند. این بدان معناست که نمی‌ توان لیست کاملی از اصطلاحات حاوی جاسوسی را ارائه داد. برای کنار آمدن با این مساله اسامی برنامه‌های کاربردی یا فرآیند‌هایی که به خاطر نمی‌آورید را در وب جستجو کنید.

خبر خوب این است که حتی وقتی نرم افزار‌های جاسوسی هوشمند و پیشرفته‌ تر می‌ شوند مرورگر‌ها و سیستم عامل‌ ها نیز دارای ابزار‌های امنیتی بیشتری خواهند شد. با وجود این همیشه باید سیستم، برنامه‌ها و ابزار‌های امنیتی را با جدیدترین نسخه‌ها به‌روز نگه دارید.