شبکه شاد؛ ناکارآمدی، دورهمی مفرح و کمی هم درس!

با شیوع ویروس کرونا و در سایه ترس شیوع و همه گیری این بیماری، لزوم آموزش از راه دور و به صورت مجازی در مدارس و سیستم آموشی احساس شد. فناوری که سالهاست در بسیاری از مدارس اروپایی و آمریکایی در حال اجراست و آزمون و خطاهای خود را چندی پیش گذرانده است.

در کشور ما اما طراحی پر ایراد اپلیکیشن موسوم به شاد و نبود زیرساخت های مورد نیاز برای تامین اینترنت در بسیاری از نقاط کشور به ویژه شهرها و استان های محروم، عملا این شبکه را ناکارآمد کرده است. این مشکلات به قدری زیاد است که اعتماد دانش آموزان و معلمان به شبکه پایین آمده و عملا آن را تبدیل به فضای مفرحی کرده که هر از گاهی ویدیوهایی تحت عنوان «سوتی های شبکه شاد» در فضای مجازی منتشر می شود!

در دو ماه اخیر که بچه ها خانه نشین شدند، عملا وزارت آموزش و پرورش برنامه راهگشا و اثربخشی برای کاهش آسیب های نظام آموزشی در دستور کار قرار نداد، بزرگترین اقدام این وزارتخانه، ایجاد شبکه «شاد» بود که ظاهرا با وجود توضیحات مفصل وزارت آموزش و پرورش درباره آن در میان طیف گسترده ای از دانش آموزان، کارایی ندارد.

واقعیت آن است که شبکه شاد هنوز هیچ تضمینی برای دو موضوع، ارائه نکرده است. یکی تشکیل کلاسها در ساعات معمول یک مدرسه فیزیکی است و دوم کیفیت آموزش ارائه شده به دانش آموزان. از لحاظ ساعات حضور بچه ها و معلمان در شبکه شاد، باید گفت زمان بندی حضور معلمان در شبکه شاد نشان می دهد بیشتر معلمان تنها یک روز در هفته مکلف به تدریس هستند.

به بیان دیگر، کلاس های آموزشی که معمولا ۵ روز در هفته تشکیل می شد، هم اکنون تنها یک روز در هفته برگزار می شود و آن هم به صورت مجازی و واقعیت این است هر چند آموزش و پرورش اعلام کرد که تدریس معلمان و تحصیل دانش آموزان در شبکه شاد از ۱۶ فروردین ماه آغاز خواهد شد، ولی هنوز در بسیاری از خانه هایی که بچه محصل دارند، این اتفاق نیفتاده است.

از سوی دیگر، موضوع تضمین کیفیت آموزش یعنی تضمین این که فرآیند یادگیری در آموزش مجازی از طریق سامانه شاد اتفاق می افتد، در این اپلیکیشن اجرایی نشده است. هیچ کس، از مدیر و ناظر مدرسه گرفته تا معلم دلسوز، کارشناسان ستادی آموزش و پرورش و حتی پدر ومادری که بالای سر بچه می ایستند تا او به صورت آنلاین درس بخواند نمی توانند مطمئن شوند فرآیند یادگیری در ذهن بچه ها در حال اتفاق افتادن است، چون چنین تجربه ای تاکنون انجام نشده است.

به جز «امتحانات متفرقه»، تمام نظام آموزشی کشور ما از دیرباز و دوران مکتب خانه ها تا پیش از «عصر کرونا» بر پایه آموزش حضوری بنا شده بود و آموزش مجازی از طریق هر اپلیکیشنی، اولین قدمهای واقعی تجربه در عرصه عمل را برمی دارد و قاعدتا نتیجه این روش تدریس در نظامی که بر پایه آموزش حضوری طراحی شده است، نامشخص خواهد ماند تا زمانی که بتوان اثربخشی این آموزشها را با سنجه های علمی، سنجید. شاید برنامه های جایگزینی که کارشناسان ستادی آموزش و پرورش به دنبال آن هستند، بتواند راهگشای این مشکل باشد، برنامه هایی از جمله آغاز زودهنگام سال تحصیلی جدید که هنوز درباره آن تصمیم قطعی گرفته نشده است. البته وزارت آموزش و پرورش درباره زمان بازشدن مدارس از خود رفع مسئولیت کرده و اعلام کرده است این تصمیم بر عهده کمیته کشوری مقابله با کرونا است. انگار همانطور که زمانی همه راهها به «رُم» ختم می شد، الان همه تصمیمات به ستاد کرونا ختم می شود.