نماز استغاثه به حضرت زهرا چگونه خوانده می شود؟ + فضیلت این نماز

نماز استغاثه به حضرت زهرا به چند روش متفاوت اقامه می‌شود و اثرات زیادی دارد. از جمله اثرات این نماز، رفع گرفتاری‌هاست. علاوه‌بر این مسائل، نکاتی هم راجع به سندیت این نماز وجود دارد.

حضرت زهرا (علیه السلام) فضائل و کمالات بسیاری دارند. از جمله فضائل ایشان که برای علما و بزرگان دین همیشه قابل‌ احترام بوده و به بسط و توصیه‌ آن پرداخته‌اند، “نماز استغاثه به حضرت زهرا” است.

اقامه‌ی نماز استغاثه به حضرت زهرا (علیه السّلام)

در ابتدای دستور این نماز گفته شده: هرگاه به درگاه خداوند مهربان حاجتی داشتی حاصل از دردی که از شدت آن سینه‌ات تنگی گرفته، این نماز را بجا آور. البته باید به این مسئله نیز اشاره کرد که معمولا هر یک از علما، روایت‌های متفاوتی از اقامه‌ نماز حضرت زهرا ذکر کرده‌اند و اقامه‌ این نماز را با روش‌های متفاوتی امر کرده‌اند که در این قسمت ما فقط به معرفی دو روش از روش‌های معروف می‌پردازیم.

روش اول

ابتدا دو رکعت نماز بخوان (دو رکعت نماز مستحبی)

پس از پایان نماز، سی مرتبه تکبیر بگو و تسبیحات حضرت زهرا را بجاآور (تسبیحات حضرت زهرا: سی و چهار مرتبه الله اکبر، سی و سه مرتبه الحمدلله، سی و سه مرتبه سبحان الله)

سپس به سجده برو و صد بار بگو: یا مَوْلاتى یا فاطِمَهُ اَغیثینی (اى سرپرستم اى فاطمه به فریادم برس)

سپس، طرف راست صورتت را بر زمین بگذار و همان ذکر را (یا مَوْلاتى یا فاطِمَهُ اَغیثینی) صد بار بگو.

سپس طرف چپ صورتت را بر زمین بگذار و صد بار دیگر، همان ذکر را (یا مَوْلاتى یا فاطِمَهُ اَغیثینی) بگو.

پس از آن، دوباره به سجده برو و صد و ده مرتبه، همان ذکر را (یا مَوْلاتى یا فاطِمَهُ اَغیثینی) بگو

و حاجت خود را بطور کامل بیان کن، ان شاءالله که برآورده شود.

روش دوم

 شیخ حسن بن فضل طبرسی در کتاب “مکارم الاخلاق”، شیوه‌ای برای خواندن این نماز بیان کرده‌اند که اندکی با شیوه‌ای که در بالا ذکر شد متفاوت است.

ایشان فرموده‌اند که نماز استغاثه به حضرت، چنین است:

ابتدا یک نماز دو رکعتی می‌خوانی.

سپس به سجده می‌روی و صد بار زمزمه میکنی”یا فاطمه”

سپس سمت راست صورتت را بر زمین می‌گذاری و صد بار زمزمه می‌کنی “یا فاطمه”

و پس از آن سمت چپ صورتت را بر زمین می‌گذاری و صد بار زمزمه می‌کنی “یا فاطمه”

سپس دوباره به سجده می‌روی و صد و ده مرتبه زمزمه می‌کنی “یا فاطمه”

پس از آن، این ذکر را می‌خوانی:

یا آمِناً مِنْ کُلِّ شَیْى ءٍ وَ کُلُّ شَیْى ءٍ مِنْکَ خآئِفٌ حَذِرٌ اَسْئَلُکَ بِاَمْنِکَ مِنْ کُلِّ شَىْءٍ وَ خَوْفِ کُلِّ شَىْءٍ مِنْکَ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ
اى بى‏‌هراس و بیم از هرچیز، که هرچیز از تو هراسان و برحذر است، از تو می‌‏خواهم به ایمنى‌‏ات از هرچیز، و هراس هرچیز از تو، اینکه بر محمّد درود فرستى.

وَ اَنْ تُعْطِیَنى اَماناً لِنَفْسى وَ اَهْلى وَ مالى وَ وَلَدى حَتّى لا اَخافَ اَحَداً وَ لا اَحْذَرَ مِنْ شَىْءٍ اَبَدَاً اِنَّکَ عَلى کُلِّ شَیْى ءٍ قَدیرٌ
و ایمنى به من عطا کنى، براى خود و خاندان‏ و دارایى و فرزندانم، تا از احدى نهراسم، و هرگز از چیزى حذر نکنم، به درستى که تو بر هرچیز توانایى.

فواید و اثرات نماز استغاثه به حضرت زهرا

داستان‌ها و روایت‌های زیادی درباره‌ی فواید نماز استغاثه به حضرت زهرا نقل شده که شامل داستان‌هایی با مضمون نجات از بدبختی‌ها، از بین رفتن مشکلات بزرگ که تصور حل‌شدنشان محال بوده‌ و حل دعوا‌های بزرگ و قدیمی است (نظیر داستان سیبویه و توسل یکی از دوستانش به حضرت زهرا و نماز استغاثه به ایشان). در کل باید به این مسئله اشاره کرد که نماز استغاثه به حضرت زهرا از طرف بسیاری از علما و مراجع سفارش شده‌ و مهم‌ترین کارکرد آن، رفع مشکلات و گرفتاری‌ها است. به طور مثال حضرت آیت الله بهجت، بسیار به حضرت زهرا توجه داشتند و تاکید می‌کردند که نماز استغاثه به حضرت زهرا را فراموش نکنید.

سند اعتبار این نماز

بسیاری از علما و مراجع در طول تاریخ تشیع به کارآمدبودن نماز استغاثه اشاره کرده‌اند و چنانکه گفتیم روش‌های متفاوتی هم برای اقامه‌ی این نماز بیان کرده‌اند. همین مسئله نشان می‌دهد که از زمان‌های قدیم، نماز حضرت زهرا بسیار رایج و محبوب بوده‌است. از جمله کتاب‌هایی که درباره‌ی نماز حضرت زهرا مطالبی را بیان کرده و نحوه‌ی اقامه‌ی آن را تشریح کرده‌، کتاب “مفاتیح‌الجنان” است که در میان کتاب‌های دعا، جایگاه رفیعی دارد.
کتاب دیگری با عنوان “فضائل و مصائب حضرت زهرا علی‌ها السلام” به قلم آیت الله روحانی بوده که اسناد بیشتری درباره‌ی زندگی حضرت زهرا و نماز استغاثه به ایشان بیان کرده‌ است. البته باید به این مسئله نیز اشاره کرد که ظاهرا سند تاریخی دقیقی از این نماز در دست نیست و مجموع سند‌های این نماز، روایت‌ها و نقل قول‌های علمای بزرگ دین اسلام است.

از جمله شبهاتی که به این نماز وارد می‌کنند، شبهاتی‌ راجع به اصل پیروی از معصومان (ع) و نسبت آن‌ها با خداوند متعال است. شبهاتی نظیر: چرا باید به حضرت زهرا سجده کنیم و از ایشان طلب کمک کنیم؟ چرا نمی‌توانیم بصورت مستقیم از خداوند چنین درخواستی بکنیم؟ در پاسخ به این شبهات باید گفت که اولا ما به حضرت زهرا سجده نمی‌کنیم و سجده به درگاه خداوند است، دوما حضرت زهرا و دیگر معصومان برگزیدگان خداوند هستند و نزد پروردگار آبرو و احترام بسیاری دارند. پس ما با توسل به این بزرگان، به درگاه خداوند دعا می‌کنیم و مطمئنا این عمل، بیشتر از دیگر روش‌ها نتیجه‌بخش خواهد بود.