بررسی خطرات کمبود سدیم برای سلامتی در بدن آدمی

مجله اینترنتی کولاک ، محمد سیمری: سدیم ماده ای که است در نمک موجود در خوراکی ها و غذاهای مصرفی روزانه ی خود، از آن بهره مند می شویم؛ نمکی که طعم بخشیدن به خوراکی ها و غذاهای ما می شود. به زبان علمی، آدمی ماده ی سدیم را به شکل کلرید سدیم مصرف می‌ کند! دقت داشته باشید کلرید سدیم، همان نام علمی نمک معمولی است.

توجه داشته باشید وجود عنصر قلیایی سدیم برای عملکرد بهتر و مناسب سیستم‌ های بدن آدمی ضروری است. سدیم به عنوان مهمترین الکترولیت موجود در بدن آدمی، در مایعات خارج سلولی موجود می‌ باشد؛ حدود ۵۶ گرم یا ۵۰ درصد از کل ماده ی سدیم بدن در این مایعات، یعنی در جایی که قسمت مهمی از محیط سلول را تشکیل می دهد، یافت می شود! سهم سدیم باقیمانده نیز در اسکلت استخوانی بدن آدمی یافت می شود. در کودکان، غضروف استخوان می تواند به عنوان ذخیره ی ماده ی سدیم عمل نماید.

همچنین این عنصر در استخوان‌ های آدمی، بزاق آدمی و نیز آنزیم‌ های بدن آدمی یافت می شود. الکترولیت؟ در توضیح بهتر و واضح تر الکترولیت می توان گفت الکترولیت ها عناصری هستند که در بدن آدمی، وظیفه ی تنظیم غلظت آب بدن، ثبات اسیدیته ی بدن و همچنین بسیاری از اعمال دیگر را بر عهده دارند.

بد نیست بدانید دانشمندان در سال ۱۹۳۷ میلادی دریافتند که ماده ی سدیم، یک عنصر ضروری برای بدن آدمی است. جالب است بدانید در سرزمین مصر باستان، نمک بخشی جدایی ناپذیری از مراسم های مذهبی بوده است؛ و همچنین مورها نیز در سرزمین آفریقا، نمک را به نسبت مساوی با طلا معاوضه می کردند! اما شاید این سوال برای تان پیش آید که سدیم چه نقشی در بدن آدمی و انجام فعالیت های روزمره ی آن دارد؟ در پاسخ بایستی گفت ماده ی معدنی سدیم، با اعلام زمان دریافت و یا تخلیه ی آب به بدن در تنظیم مایعات موجود در بدن نقش دارد. همچنین سدیم به حفظ و نگهداری انتقال دهنده های عصبی و نیز انقباضات عضلانی (بخشی از عملکردهای ضروری برای بقای آدمی) نیز کمک می کند! دقت داشته باشید کلسیم و دیگر مواد معدنی به سبب وجود ماده ی سدیم، در فرم محلول نگه داشته می‌ شوند.

همچنین سدیم موجب تحریک غدد آدرنال بدن می شود و به جلوگیری از گرمازدگی کمک شایانی می‌ کند.

با مصرف نمک طبیعی، سدیم وارد بدن آدمی می شود و به راحتی از طریق دستگاه گوارش جذب می شود. بد نیست بدانید براساس گزارش انجمن قلب ایالات متحده آمریکا، حدود ۷۵ درصد از سدیم مصرفی روزانه ی ما، نه از نمکدان ها، بلکه از غذاهای فرآوری شده و تهیه شده در رستوران ها سرچشمه می گیرد.

براساس مطالعه ای که در سال ۲۰۱۱ میلادی توسط پژوهشگران استرالیایی انجام شد، مشخص شد که واکنش ناحیه ی مغز به ماده ی سدیم مشابه با واکنش آن به موادی مانند هروئین، کوکائین و نیکوتین است! این یعنی ناحیه ی مغز تمایل بسیاری به مصرف مواد غذایی با محتوای سدیم بالا دارد. البته در این بین، مصرف بیش از حد از یک چیز خوب نیز می تواند برای آدمی مضر باشد. دانشمندان و محققان در ادامه ی پژوهش های خود با این موضوع مواجه شدند که بهره گیری از رژیم های غذایی با محتوای ماده ی سدیم بالا، دارای خطر بروز زوال شناختی می باشند!

البته در این بین، بد نیست بدانید به اعتقاد محققان سلامت، ورزش کردن ممکن است یک دیوار محافظتی برای ناحیه ی مغز در برابر آثار مضر مصرف بیش از اندازه نمک ایجاد نماید.

همانطور که از عنوان این مطلب نیز می توان دریافت، بهتر است اکنون به بررسی عوارض کمبود ماده ی سدیم در بدن آدمی بپردازیم! کمبود ماده ی سدیم در بدن آدمی با علایمی همچون احساس ضعف، بی تفاوتی، گیجی، کندی، از دست دادن حرکت بازتابی، احساس حالت تهوع و گرفتگی عضلات دست و پا همراه است! شاید این سوال برای تان پیش آید که چه عواملی سبب کاهش سدیم موجود در بدن آدمی می شود؟ دقت داشته باشید چنانچه مقدار مایع موجود در بدن بیش از حد مجاز شود، این مایع موجب رقیق شدن سدیم در بدن می‌ گردد و یا در شرایطی دیگر، چنانچه سطوح سدیم موجود در بدن بیش از اندازه پایین باشد، برای بدن خطرساز است و عملکرد طبیعی بدن را مختل می سازد.

البته این اتفاق در موارد بسیار نادر، ممکن است به علت فشار خون بسیار پایین، به عارضه ی شوک نیز منجر شود.

توجه داشته باشید کمبود سدیم به طور معمول در دوندگان ماراتن و یا دوندگان و ورزشکارانی که ورزش‌ های استقامتی انجام می‌ دهند، دیده می‌ شود. این افراد به این دلیل که در حین دویدن به طور مداوم آب می‌ نوشند، سطح مایعات بدن آن ها بالا می رود و منجر به رقیق شدن سدیم موجود در خون می‌شود.